استان خراسان رضوی
مختصات: شرقی″۲۱ ′۳۶ °۵۹ شمالی″۵۳ ′۱۷ °۳۶ / °۵۹٫۶۰۵۷شرقی °۳۶٫۲۹۸۰شمالی
| خراسان رضوی | |
|---|---|
 |
|
| مرکز | مشهد |
| مساحت | ۱۱۸٬۸۵۴ کیلومترمربع |
| جمعیت (۱۳۹۰) | ۵٬۹۹۴٬۴۰۲ |
| پراکندگی | ۴۷ نفر |
| تعداد شهرستان‌ها | ۲۵ |
| منطقه زمانی | IRST (گرینویچ+۳:۳۰) |
| -تابستان (دی‌اس‌تی) | IRDT (گرینویچ+۴:۳۰) |
| زبان(های) گفتاری | فارسی و ترکی خراسانی و کردی خراسانی(کرمانجی) |
| نماینده ولی فقیه | عباس واعظ طبسی |
| استاندار | محمد حسین فروزانمهر[۱] |
استان خراسان رضوی یکی از استان‌های خراسان در شمال شرقی ایران به مرکزیت مشهد است که از شمال با ترکمنستان و استان خراسان شمالی، از غرب با استان سمنان، از جنوب غربی و جنوب با استان خراسان جنوبی و از شرق با افغانستان همسایه است. این استان در سال ۱۳۸۳ با تقسیم استان خراسان به سه استان ایجاد شد.
واژهٔ رضوی در نام این استان، به مقبرهٔ علی بن موسی الرضا در مرکز این استان اشاره دارد.
مساحت این استان ۱۱۸٬۸۵۴ کیلومتر مربع بوده که از این نظر پنجمین استان بزرگ کشور است.
خراسان رضوی از ۲۵ شهرستان و ۶۵ بخش تشکیل شده‌است.[۲]
محتویات |
تاریخچه
خراسان، در طول تاریخ شاهد ظهور و سقوط سلسله ها و دولت های بسیاری در قلمرو خود بوده است. اقوام مختلف اعراب، ترک ها، کردها، مغول ها، ترکمن ها و افغان ها زمان به زمان به این منطقه تغییرات را به ارمغان آورده اند.
جغرافیدانان باستان ایران، ایران را به هشت بخش تقسیم کرده که خراسان بزرگ شکوفا ترین و بزرگترین قلمرو بوده است. اسفراین نیز، در میان دیگر شهرهای استان، یکی از نقاط کانونی برای اقامت اقوام آریایی پس از ورود به ایران محسوب می گردد.
امپراتوری اشکانیان برای چندین سال در نزدیکی مرو در خراسان مستقر بوده است. در دوران ساسانیان نیز استان توسط یک سپهبد که "پادگوسبان" نامیده می شده و چهار مرگراوس (margraves) که هر یک فرمانده یکی چهار بخش استان بوده اند حکومت می شده است.
در دوران فتوحات مسلمانان در ایران خراسان به چهار بخش تقسیم گردید و هر بخش به اسم شهر بزرگ خود یعنی نیشابور، مرو، هرات و بلخ نامیده شدند.
آمار جمعیتی
تعداد کل جمعیت استان بر اساس آمار سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ تعداد ۵٬۹۹۴٬۴۰۲ نفر بوده که شامل ۲٬۹۹۹٬۵۲۹ نفر مرد و ۲٬۹۹۴٬۸۷۳ نفر زن می‌باشد.[۳]
موقعیت جغرافیایی
 |
ترکمنستان | استان خراسان شمالی | |
|
| افغانستان |  |
استان سمنان | ||
 خراسان رضوی  |
||||
 |
||||
| استان خراسان جنوبی | استان خراسان جنوبی |
نگارخانه
|
|||||||
| خراسان بزرگ | ||
|---|---|---|
| شهرهای مهم خراسان بزرگ |
   |
|
| رَبع‌های خراسان | ||
| پیشینه | ||
| در تقسیمات سیاسی معاصر |
|
|
| زبان | ||
| هنر | ||
| مردمان خراسان برپایهٔ زبان | ||
تاریخچه استان بوشهر